Chính phủ Việt Nam vừa công bố nền tảng blockchain quốc gia mang tên NDAChain, đánh dấu một bước tiến lớn trong chiến lược xây dựng chủ quyền số và thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện. Đây là hệ thống blockchain Layer 1 đầu tiên của Việt Nam được thiết kế riêng để xử lý các vấn đề về bảo mật, định danh số và truy xuất dữ liệu một cách minh bạch và an toàn.
NDAChain được phát triển dưới sự chỉ đạo của Bộ Công an, phối hợp với các doanh nghiệp công nghệ lớn trong nước như MISA, Zalo, Sovico, SunGroup, VNVC… Nền tảng này sử dụng cơ chế đồng thuận Proof-of-Authority (PoA), cho phép xác thực nhanh, giảm thiểu tiêu thụ năng lượng nhưng vẫn đảm bảo độ tin cậy và bảo mật cao. Ngoài ra, NDAChain tích hợp công nghệ Zero-Knowledge Proofs (ZKP), giúp xác minh thông tin mà không cần tiết lộ dữ liệu nhạy cảm, một bước đột phá trong bảo vệ quyền riêng tư số.
Hệ thống hiện vận hành với 49 nút xác thực (validator nodes) được phân bổ cho các cơ quan nhà nước và đối tác chiến lược. Theo thông tin từ đơn vị phát triển, NDAChain có thể xử lý trung bình 1.200 giao dịch mỗi giây (TPS), với khả năng mở rộng lên đến 3.600 TPS, đạt hiệu suất tương đương nhiều nền tảng blockchain hàng đầu thế giới.
NDAChain được tích hợp ba nhóm dịch vụ quan trọng:
– NDA DID: hệ thống định danh phi tập trung, cho phép người dân kiểm soát danh tính số của chính mình thông qua ví DID (Decentralized Identity Wallet). Đây là công cụ nền tảng cho các giao dịch số, dịch vụ công, ngân hàng, giáo dục…
– NDAKey: giải pháp xác minh danh tính ngay tức thì, được kỳ vọng sẽ thay thế các hình thức OTP, email, CMND truyền thống. NDAKey sẽ kết nối với các nền tảng hiện hữu như VNeID để đồng bộ hóa dữ liệu.
– NDATrace: hệ thống truy xuất nguồn gốc minh bạch áp dụng cho chuỗi cung ứng hàng hóa, sản phẩm tiêu dùng, dược phẩm và các giao dịch logistics. Mỗi sản phẩm hoặc tài liệu số sẽ được gắn mã định danh duy nhất (UID), đảm bảo khả năng kiểm chứng xuyên suốt vòng đời.
Theo đại diện Ban điều phối NDAChain, nền tảng blockchain này đóng vai trò như một lớp bảo mật trung gian, giúp nâng cao hiệu quả vận hành các hệ thống dữ liệu quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh dữ liệu số công dân ngày càng được sử dụng rộng rãi. NDAChain không thay thế mà bổ sung cho các nền tảng hiện hữu, tăng tính minh bạch, truy vết và chống gian lận.
NDAChain được thiết kế theo các tiêu chuẩn quốc tế như W3C DID, Verifiable Credentials, ISO/IEC 27001, và định hướng tương thích với GDPR – bộ quy định bảo vệ dữ liệu chung của Châu Âu. Điều này mở ra khả năng liên thông dữ liệu xuyên quốc gia trong tương lai gần.
Theo lộ trình, NDAChain sẽ được tích hợp hoàn toàn với Trung tâm Dữ liệu Quốc gia trong năm 2025. Từ năm 2026, nền tảng sẽ mở rộng ứng dụng tại các bộ, ngành, tỉnh thành, trường đại học, doanh nghiệp công nghệ, đồng thời phát triển Layer 2 và Layer 3 phục vụ các dịch vụ số chuyên biệt như tài chính phi tập trung (DeFi), thương mại điện tử, giáo dục, y tế…
Sự xuất hiện của NDAChain được kỳ vọng sẽ tạo ra hạ tầng số cốt lõi giúp Việt Nam vươn tầm quốc tế, đồng thời là tiền đề để hiện thực hóa Chiến lược quốc gia về dữ liệu đến năm 2030.
Ảnh: NDAChain